AMSTERDAM - Het Openbaar Ministerie eist een levenslange gevangenisstraf tegen de voorman van motorclub Caloh Wagoh. Hij leidde volgens het OM een criminele organisatie die zich liet inhuren als moordcommando. Vijf mensen werden vermoord, voor elf liquidaties werd opdracht gegeven. Ook opdrachtgevers en leiders binnen de organisatie hoorden levenslange gevangenisstraffen tegen zich eisen. Voor de uitvoerders varieerden de strafeisen van 20 tot 30 jaar cel, en 10 jaar voor de kroongetuige.

De 19 verdachten die de afgelopen maanden voor de rechter stonden in het onderzoek Eris - een van de omvangrijkste liquidatieonderzoeken in Nederland - vormden volgens het Openbaar Ministerie een criminele organisatie, gericht op het doodschieten van mensen voor geld. Twee van de verdachten maakten geen deel uit van de organisatie, maar deden evengoed mee als uitvoerder of opdrachtgever.

Uit het dossier komt volgens het Openbaar Ministerie een beeld naar voren van een criminele organisatie zoals we die niet eerder hebben gezien, met het doodschieten van mensen als verdienmodel. Wie maar genoeg betaalde, kon dit moordcommando inhuren om het vuile werk op te knappen. "Met een simpel chatberichtje op een PGP-telefoon werd beslist over leven en dood," zeiden de officieren van justitie op zitting. "En anderen waren bereid deze moordopdrachten uit te voeren. Door de aanhouding van de verdachten is de liquidatie-organisatie een halt toegeroepen."

Dood en verderf
Leider van de criminele organisatie was de voorman van motorclub Caloh Wagoh, een 51-jarige man uit Leiden. Volgens het Openbaar Ministerie heeft hij zich schuldig gemaakt aan vijf keer medeplegen moord, meerdere keren het medeplegen van voorbereiding tot moord, een poging tot het uitlokken van moord, het meerdere keren medeplegen van poging tot doodslag, het bezit van wapens en het leidinggeven aan een criminele organisatie.

"Hij is verantwoordelijk voor een grote hoeveelheid dood en verderf," vatten de officieren van justitie het samen. "Hij heeft een grote groep personen voor zijn criminele karretje weten te spannen. Hierbij past maar één straf: een levenslange gevangenisstraf."

De organisatie
De 51-jarige man stond aan de top van de organisatie en werd benaderd door opdrachtgevers. Dit blijkt onder meer uit gesprekken met geheime PGP-telefoons. Die gesprekken worden normaal gesproken automatisch weer verwijderd, maar de man heeft er met een ander toestel foto's en filmpjes van gemaakt om te bewaren. Zo kon de politie later ook precies lezen welke moordopdrachten hij allemaal had binnengekregen.

Uitvoerders zocht hij binnen de motorclub, maar ook daarbuiten. Een aantal vertrouwelingen knapte het werk op, samen met schutters en chauffeurs die vaak in een afhankelijke positie waren gekomen van de leider en zijn vertrouwelingen. Vijf moorden werden er gepleegd, voor minstens drie waren de voorbereidingen al in gang.

Levenslang
Behalve tegen de leider van de organisatie heeft het Openbaar Ministerie tegen nog vier anderen een levenslange gevangenisstraf geëist. Drie van hen brachten de moordopdrachten aan en werden daarmee ook een belangrijk onderdeel van de criminele organisatie. De ander was een van de vertrouwelingen, volgens het Openbaar Ministerie verantwoordelijk voor het medeplegen van één en voorbereiden van vier moorden.

De andere verdachten hebben zich volgens het OM schuldig gemaakt aan minstens het medeplegen van één van de moorden, en soms ook de voorbereiding van andere levensdelicten of het plegen van ander zwaar geweld zoals het schieten op een woning. De strafeisen tegen hen variëren van 20 tot 30 jaar cel.

Kroongetuige
Het onderzoek Eris startte toen één van de verdachten, die na een moord was aangehouden, besloot te verklaren over de gewelddadige organisatie waarvan hij niet langer deel wilde uitmaken. Het Openbaar Ministerie heeft met hem een overeenkomst gesloten, waarna hij als kroongetuige vertelde hoe hij zelf was gekomen tot het plegen van een moord voor geld, maar ook hoe de organisatie verantwoordelijk was voor nog meer geweld en levensdelicten. Zijn verklaringen worden ondersteund door de PGP-gesprekken die later zijn aangetroffen en waren in combinatie essentieel voor het stoppen van de liquidatie-organisatie.

Met de kroongetuige is destijds afgesproken dat het Openbaar Ministerie een straf zou eisen die neerkomt op 8 jaar daadwerkelijk in de gevangenis doorbrengen. Nu de kroongetuige zich aan zijn deel van de afspraak heeft gehouden, voelt het Openbaar Ministerie zich hiertoe ook verplicht. Gelet op nieuwe wetgeving, die bepaalt dat een veroordeelde maximaal twee jaar voor de datum waarop de straf afloopt in vrijheid mag worden gesteld, eist het Openbaar Ministerie tegen de kroongetuige een gevangenisstraf van 10 jaar.

Vervolg Eris
In de komende weken komen de advocaten van de verdachten aan het woord om een verdediging te voeren. Daarna zal de rechtbank het onderzoek sluiten en op 5 juli uitspraak doen.

In april is nog een aantal zittingsdagen ingepland voor twee andere verdachten. Zij zijn verdachte in één van de onderzoeken binnen Eris, maar zullen door andere rechters worden behandeld.